K&L trip naar Denemarken
Onlangs bracht het k&l team een bezoek aan Denemarken. We willen graag in de praktijk van de grote Deense melkveebedrijven kijken naar de resultaten van het Viking fokprogramma. Naast Viking Holstein, Viking Jersey en VikingRED bedrijven bezochten we ook een ProCROSS bedrijf. Tijdens ons bezoek aan het landbouwonderzoekscentrum stond het thema voerefficiëntie centraal. De laatste ochtend werd gereserveerd om de Landbouw beurs in Herning te bezichtigen.
De Deense veehouderij lijkt sterk op de Nederlandse. Dit komt de bruikbaarheid van de fokwaardes ten goede. De bruikbaarheid is zelfs beter. De Denen zijn veel verder in het verzamelen van data van de melkveebedrijven. De bedrijven zijn twee keer zo groot en er wordt veel meer vastgelegd, niet alleen door de boer maar ook door de dierenarsten, klauwbekappers en sclachthuizen.
Een ander opvallend verschil is het voeren. Men voert compacte rantsoenen die fijner en vochtiger zijn dan wat in Nederland gangbaar is. Naast de fokkerij zorgt dit voor een productie die op landennivo ongeveer 1500 kg hoger ligt. In meetmelk geven de Jerseys en VikingRED 10.000 kg per jaar en de Holsteins liefst 11.600 kg.
Hoog gebruik van genomic stieren
Het gebruik van stieren met alleen een genomische fokwaarde ligt in Denemarken op 97 %. Men is er erg loyaal aan het beleid van de KI. Op de bedrijven geven de vaarzen veel melk, de spreiding in conditie en exterieur is echter groter dan in het verleden.
Viking Genetics probeert de inteelt onder controle te houden door per stiervader maximaal 5 zonen in te zetten.
Inmiddels wordt ook in denemarken veel gebruik gemaakt van Belgische Blauwe. Daardoor zal de gemiddelde leeftijd van de koeien stijgen. Voorheen ging een koe die iets mankeerde naar de slager, er was immers toch voldoende nieuwe aanwas. VikingGenetics stimuleerde een snelle vervanging vanuit het idee dat een kortre generatie-interval een snellere genetische vooruitgang geeft. Bedrijfseconomisch is dit echter te kostbaar gebleken.
Veel gesekst sperma
Verder zijn we nog bij de Viking KI geweest, hier hebben ze maar liefst 8 machines om sperma te sexen! Deze draaien continue. We hebben er een aantal stieren bekeken uiteraard vanachter glas.
VR Dalton
Jerseys: verbazend productief en efficiënt
We brachten een bezoek op een van de twee bedrijven van Fuglsang. In 2008 zijn de twee bedrijven samengegaan en ze hebben nu 580 Jersey koeien en 262 stuks jongvee. De produktie op 365 dagen in meetmelk is 9700 kg gemiddeld op beide bedrijven.
Op de locatie die we bezochten stonden 130 melkkoeien, deze werden gemolken met 2 robots en hier stond ook het jongvee. Alleen de oudere koeien met de hogere produktie en meest geschikt voor de robots stonden op het bedrijf dat we bezochten.
Deze koeien geven in 365 dagen ruim 12.000 kg meetmelk. De niet gecorrigeerde gehaltes zijn: 5,84% vet en 4,21% eiwit. Op het andere bedrijf stonden de 450 koeien en deze worden gemolken in een carrousel melkstal.
Het vervangingsprecentage is 25%. Op de helft van de koeien wordt BBL gebruikt. De top van het jongvee en 50% van de beste koeien wordt met gesekst sperma gïnsemineerd.
Het folkoel is NTM, dit bepaalt in een paringsadviesprogramma de stierkeuze. Er wordt een ondergrens gehanteerd voor melksnelheid. Tevens worden de stieren die te groot fokken vermeden.
Kruisen leidt tot hoger inkomen
Op het bedrijf van Kristoffer Kappel zagen we een complexe fokkerij strategie. Kappel is van oorsprong een VikingRED fokker. Hij heeft en had daar veel liefhebberij in. In 2000 begon hij een gedeelte van zijn 350 melkkoeien in te kruisen met Holstein. Tot 2008 hield hij dit vol, de technische resultaten verbeterden sterk. Hij volgde de internationale proeven met ProCROSS en besloot om ook het Montbéliarde ras te gaan gebruiken. Dit bracht hem een zwaardere koe met veel productie. Deze kruislingen produceren net zo veel als zijn zuivere VikingREDs, waarvan hij er nog altijd 100 melkt. Op koeien die naar zijn smaak te zwaar worden, gebruikt hij het Jersey ras. De fokkerij bij de kruislingen is simpel; van elk ras worden de 3 hoogste stieren gebruikt.
De productie op dit bedrijf ligt in 365 dagen op 12.199 kg melk met 3,85% vet een 3,52% eiwit. Het ruwvoer voor de 600 dieren worden geteeld op 320 ha grond. Het werk wordt rond gezet met 3 VAK.
Het is een sober bedrijf met gezonde, sterke koeien met beste benen en goede functionele uiers die de hoge producties makkelijk aan kunnen. Het uitvalspercentage ligt op 25%.
Hieronder dieren van het VikingRED ras op de show in Herning van een inzender.
https://www.youtube.com/watch?v=SOd-X8sumSA
Pracht Holstein bedrijf met torenhoge productie van Jens en Leif Jensen
Bedrijfsgegevens:
550 Viking Holstein koeien
460 HA, waarvan 150 ha gras, 190 ha mais en 60 ha granen
Productie in 365 dagen: 13.100 KG melk met 3,70% vet en 3,40% eiwit
30% vervanging
In deze zwaar geautimatiseerde stal liggen de koeien heerlijk in het zand. Er wordt met 9 robots gemolken. Het werk wordt rondgezet met 9 VAK. Verse gekalfde koeien blijven 30 dagen in een groep voordat ze naar de volgende groep doorschuiven. De verse groep is opgesplits naar 2 robots. Dan komen ze 100 dagen in de volgende 3 groepen waar ze geinsemineerd worden.
De volgende doorschuiving is naar de oudmelkste koeien. Dit zijn 2 groepen met elk 2 robots. 30% van de dieren wordt geïnsemineerd met een BBL. De rest krijgt een genomic-stier uit het VikingGenetics programma als partner. Drie keer per jaar wisselt men van stieraanbod. Per keer gebruikt men de hoogste 6 stieren. Per jaar worden er dus 18 verschillende Holstein stieren gebruikt. Het fokdoel is NTM met extra aandacht voor uiergezondheid en melksnelheid.
Regelmatig worden er jonge stiertjes van dit bedrijf ingezet in het fokprogramma van Viking Genetics.
Fokken op voerefficiëntie binnen een ras is alleen zinvol als je veel directe data hebt
Ook brachten wij een bezoek aan het Danish Cattle Research Centre. Hier worden o.a voereffeciëntie proeven gedaan met Holstein en Jerseys. Conclusie voerefficiëntie moet je meten, dus niet berekenen uit andere indirecte kenmerken als melkproductie en frame. Dit is wat we in Nederland doen. Om een betrouwbare fokwaarde te kunnen bereken moet je minimaal 25.000 dieren individueel gevolgd hebben. Wel is er een significant verschil gevonden in voerefficiëntie tussen Viking Jerseys en Holsteins.
Geplaatst op donderdag 28 juli 2016