Inkruisen is van alle tijden; Zuivere rassen bestaan slechts in theorie

Sinds 1990 importeren wij Montbéliarde stieren naar Nederland, wat was de weerstand groot.  Tegenstanders, vaak met een commercieel belang, somden snel allerlei nadelen op. Geen melk, taai, je houdt geen koe over, etc. Samengevat, inkruisen is waardeloos en totaal onnodig.

Deze "kenners” vergaten gemakshalve dat de Nederlandse veestapel in 1990 bestond uit dieren die massaal ingekruist waren met Holsteins. Onze zwartbonte koe is van oorsprong van het Fries Hollandse ras. En onze rode koeien stammen af van het MRIJ ras. Liefhebbers van fokkerij hebben soms een kort geheugen, zeker als men de eigen fouten wil verbergen.

 

Holsteins hebben veel gebracht, maar niet alles

Met de Holsteins zijn we gaan inkruisen om de koeien groter te krijgen. De productie moest fors omhoog en het uierbeeld fraaier. Dat is prima gelukt. Op de meeste bedrijven zijn de onderdelen hoogtemaat en uiers op niveau. Of de melkaanleg van de veestapel genetisch voldoende is hangt sterk af van de bedrijfsomstandigheden. Hoe intensiever de bedrijfsvoering hoe hoger de productie moet zijn.

De nadelen van de Holsteins zijn inmiddels ook duidelijk bekend. Het zijn prima koeien maar ze hebben individueel veel aandacht nodig. Krijgen ze dat onvoldoende dan loopt de uitval te snel op. Vruchtbaarheidsproblemen, beenwerk en celgetal zijn de zwakke punten van het Holstein ras. Natuurlijk zijn de meeste KI-verenigingen in de wereld bezig om de Holstein populatie op deze onderdelen te verbeteren. Dit is echter een lange weg, waar de commerciële melkveehouder niet op wil of kan wachten.

 

Inteelt niet meer op te lossen

In de wereld zijn er ongeveer 15 miljoen Holstein koeien geregistreerd. Als je van deze koeien de afstamming over 6 generaties bekijkt zijn er nog maar 45 niet verwante dieren. De rest is dus allemaal verwant. Het grote succes van de KI-organisaties heeft dit probleem veroorzaakt. Allemaal fokken ze hetzelfde met dezelfde bloedlijnen. Een afwijkende bloedvoering is niet meer te vinden. Door de introductie van genomics wordt dat proces versneld. Vroeger kenden de veehouders de stieren die ze gebruikten nog. Door de snelle wisselingen gaat de herkenbaarheid verloren. Inteelt wordt niet meer herkend. De enige oplossing is nieuw bloed van andere rassen. Zeer gangbaar in veeteelt takken. Bij Holstein boeren is dat vloeken in de kerk. Jammer ze lopen vast en laten veel vooruitgang liggen.

 

Commerciële belangen spelen een doorslaggevende rol

De Holsteinfokprogramma's hebben echter geen alternatief. Om hun fokprogramma's betaalbaar te houden wijzen zij inkruisen af. Begrijpelijk maar voor de veehouder een gemiste kans op zijn saldo snel te verbeteren.

 

De genetische aanleg komt er door inteelt niet meer uit

Op papier boeken we snel vooruitgang. Op de bedrijven zien we die niet omgezet in resultaten waar de boer wat aan heeft. Al jaren verslechterd de vruchtbaarheid, neemt de tussenkalftijd niet af en de levensproductie niet toe. Waarom? Inteeltdepressie, deze wordt niet berekend en niet gepubliceerd. Jammer.

De ingeteeltde Holstein is echter nog steeds zeer productief en daarmee uitermate geschikt om in het ProCROSS te gebruiken. Hoe sterker de ingeteelde zuivere populaties, hoe groter de heterosis die u als bonus krijgt.

 

Welk ras is dan beter of het beste?

Elk ras heeft voor- en nadelen. Als u zuivere Jerseys gaat melken levert u omzet en aanwas in. Gaat u voor zuivere Montbéliardes, het productiefste ras na de Holstein, dan komt u toch niet aan de producties die Holsteins kunnen halen. K&L denkt niet in goede of slechte rassen. Wel in bruikbare rassen die elkaars zwakke punten versterken. Daarbij zullen we gebruik blijven maken van de Holsteins vanwege hun hoge producties. Montbéliardes gebruiken we om hun productiekracht en vruchtbaarheid. VikingRED om de lange levensduur en de uitstekende gezondheidskenmerken. Veel onderzoeken, zowel wetenschappelijk als op bedrijfsnivo laten zien dat de ProCROSS kruising net zoveel produceert als de zuivere Holstein. Wel zijn ProCROSS dieren veel vruchtbaarder en gaan ze efficiënter met voer om.

Meer info op onze ProCROSS site: www.procross.info